Vraag:
Nadat ik het huwelijksbootje wilde instappen ben ik bij de Gemeente geweest en heb daar een huwelijksakte afgesloten. Op dat moment had mijn echtgenote geen Waliy (voogd) aangezien zij ook onlangs was bekeerd tot de Islam. Momenteel leven wij al langer dan een jaar samen. Nu heb ik onlangs gehoord dat slechts het registreren van het huwelijk bij de burgerlijke stand religieus gezien niet voldoende is en dat het een vereiste is om daarnaast ook een islamitische huwelijksakte aan te gaan. De reden hiervoor zou zijn dat er in geval van het huwelijk bij de Gemeente een aantal (islamitische) voorwaarden ontbreekt. Klopt dit?
Antwoord:
Vanuit religieus optiek is een huwelijk islamitisch pas rechtsgeldig wanneer er aan alle voorwaarden wordt voldaan die door de Islam zijn bepaald.
Wanneer het huwelijk bij de burgerlijke stand is vastgelegd, om de wederzijdse rechten te waarborgen, en alle voorwaarden die gelden voor een (islamitische) huwelijksakte aanwezig zijn, dan is het huwelijk islamitisch gezien rechtsgeldig. Dit gebeurt in eerste instantie doordat beide partners kenbaar maken dat zij met elkaar willen trouwen.
De Profeet (vrede zij met hem) zegt: “Een weduwe of gescheiden vrouw wordt niet gehuwd, totdat zij daarmee instemt. En een maagd wordt niet gehuwd, totdat zij dit goedkeurt.” Hierop werd de Profeet (vrede zij met hem) gevraagd: “Hoe moet (een maagd) dan goedkeuring geven (vanwege haar schaamte)?” Hierop zei de Profeet (vrede zij met hem): “Door te zwijgen.”
(al-Bukhari)
Vervolgens dient de (moslim)voogd van de vrouw duidelijk kenbaar te maken dat hij instemt met dit huwelijk door bijvoorbeeld tegen de man te zeggen: “Bij deze huw ik je mijn dochter”, waarna de man zegt: “Ik accepteer.” Of dat de man de voogd van de vrouw vraagt: “Wil je mij je dochter huwen?” en de voogd vervolgens antwoordt: “Zij is bij deze je echtgenote geworden” of woorden van gelijke strekking. Tot slot is het zaak dat er (naast de aanwezigheid van de voogd) twee mannelijke moslimgetuigen aanwezig zijn. Als hier sprake van is, dan is het huwelijk rechtsgeldig.
Wanneer een moslima geen Waliy (voogd) heeft, dan kan zij een imam van een moskee of islamitisch centrum aanstellen die voor haar als Waliy kan fungeren. De aanwezigheid van een Waliy is namelijk een voorwaarde voor de correctheid van het huwelijk. Zo zegt de Profeet (vrede zij met hem):
“Op het moment dat een vrouw zichzelf huwt zonder instemming van haar Waliy; dan is haar huwelijk ongeldig, dan is haar huwelijk ongeldig, dan is haar huwelijk ongeldig.”
(at-Tirmidhie)
De wijsheid achter het voorschrift van de voogd is dat hij de recht van de vrouw beschermt en waarborgt en voor haar kan opkomen en bemiddelen als zij in de problemen zit met haar partner.
Kortom, het huwelijk is islamitisch gezien correct wanneer er sprake is van:
- instemming is van de twee huwelijkspartners,
- de voogd (of degene die zijn plek inneemt) en de echtgenoot spreken de huwelijksakkoord uit,
- twee mannelijke moslimgetuigen aanwezig zijn (1),
- de bruidsschat is benoemd.(2)
Is het huwelijk daarentegen bij de Gemeente vastgelegd, maar ontbreken er één of meerdere islamitische voorwaarden, dan dienen ze alsnog een islamitische huwelijksakte bij de imam in de moskee te sluiten bijvoorbeeld.
En Allah weet het beste.
(1) Wanneer er geen moslimgetuigen zijn geweest bij de huwelijksakte, maar er wel een bruiloft is gehouden waar mensen aanwezig zijn geweest en er op de Doeff is geslagen en gezongen, dan neemt dit de plaats in van de getuigenis.
Op het moment dat het huwelijk geconsumeerd wordt, zonder dat er enige vorm van getuigenis bestaat voor de huwelijksakte, dan wordt het huwelijk onmiddellijk ontbonden.
(2) Op het moment dat beide partijen het eens zijn over het geven van een bruidsschat, maar geen afspraak hebben gemaakt over de hoogte ervan tijdens het afsluiten van de huwelijksakte, dan is de huwelijksakte wel geldig. In dit geval dient de vrouw de bruidsschat te krijgen die gewoonlijk wordt gegeven aan iemand die gelijkwaardig is aan haar.
Sheikh Ilyas el Yousfi