Vraag:
Ik ben een werkende vrouw en mijn salaris besteed ik aan mezelf en huishoudelijke uitgaven. Ook geef ik van mijn salaris uit aan mijn gezin, liefdadigheid, etc. Vaak hebben ik en mijn echtgenoot discussies over mijn uitgaven. Heeft mijn echtgenoot het recht om zich te bemoeien met mijn uitgaven? En moet ik hem om toestemming vragen als ik van mijn salaris uitgeef?
Antwoord:
Er bestaat geen twijfel dat het voor een vrije, volwassen, verstandige persoon toegestaan is om zijn bezit naar eigen inzicht te gebruiken. Ongeacht of dit handel, huur, giften of anders betreft. Hierover verschillen de geleerden niet van mening. Ook verschillen zij niet van mening dat de echtgenoot niet het recht heeft om zich te bemoeien met de uitgaven van zijn vrouw.
“𝗘𝗻 𝗴𝗲𝗲𝗳 𝗮𝗮𝗻 𝗱𝗲 𝘃𝗿𝗼𝘂𝘄𝗲𝗻 (𝗱𝗶𝗲 𝗷𝘂𝗹𝗹𝗶𝗲 𝗵𝘂𝘄𝗲𝗻) 𝗵𝘂𝗻 𝗯𝗿𝘂𝗶𝗱𝘀𝗰𝗵𝗮𝘁 𝗮𝗹𝘀 𝘃𝗲𝗿𝗽𝗹𝗶𝗰𝗵𝘁𝗲 𝗴𝗶𝗳𝘁. 𝗠𝗮𝗮𝗿 𝗮𝗹𝘀 𝘇𝗶𝗷 𝘃𝗿𝗶𝗷𝘄𝗶𝗹𝗹𝗶𝗴 𝗲𝗲𝗻 𝗱𝗲𝗲𝗹 𝗱𝗮𝗮𝗿𝘃𝗮𝗻 𝗮𝗮𝗻 𝗷𝘂𝗹𝗹𝗶𝗲 𝘀𝗰𝗵𝗲𝗻𝗸𝗲𝗻, 𝗻𝘂𝘁𝘁𝗶𝗴 𝗵𝗲𝘁 𝗱𝗮𝗻 𝘇𝗼𝗿𝗴𝗲𝗹𝗼𝗼𝘀 𝗲𝗻 𝗺𝗲𝘁 𝗴𝗲𝗻𝗼𝗲𝗴𝗲𝗻.”(Soerat an-Nisaa’: 4)
“𝗘𝗻 𝗮𝗹𝘀 𝗷𝘂𝗹𝗹𝗶𝗲 𝘃𝗮𝗻 𝗵𝗲𝗻 𝘀𝗰𝗵𝗲𝗶𝗱𝗲𝗻 𝘃𝗼𝗼𝗿𝗱𝗮𝘁 𝗷𝘂𝗹𝗹𝗶𝗲 𝗵𝗲𝗻 𝗵𝗲𝗯𝗯𝗲𝗻 𝗮𝗮𝗻𝗴𝗲𝗿𝗮𝗮𝗸𝘁 𝗲𝗻 𝗷𝘂𝗹𝗹𝗶𝗲 𝗱𝗲 𝗯𝗿𝘂𝗶𝗱𝘀𝘀𝗰𝗵𝗮𝘁 𝗿𝗲𝗲𝗱𝘀 𝗵𝗲𝗯𝗯𝗲𝗻 𝘃𝗮𝘀𝘁𝗴𝗲𝘀𝘁𝗲𝗹𝗱, 𝗯𝗲𝘁𝗮𝗮𝗹 𝗵𝗲𝗻 𝗱𝗮𝗻 𝗱𝗲 𝗵𝗲𝗹𝗳𝘁 𝘃𝗮𝗻 𝘄𝗮𝘁 𝗷𝘂𝗹𝗹𝗶𝗲 𝘃𝗲𝗿𝗽𝗹𝗶𝗰𝗵𝘁 𝗵𝗲𝗯𝗯𝗲𝗻 𝗴𝗲𝘀𝘁𝗲𝗹𝗱, 𝘁𝗲𝗻𝘇𝗶𝗷 𝘇𝗶𝗷 𝗼𝗳 𝗵𝗶𝗷 𝗶𝗻 𝘄𝗶𝗲𝗻𝘀 𝗵𝗮𝗻𝗱𝗲𝗻 𝗱𝗲 𝗵𝘂𝘄𝗲𝗹𝗶𝗷𝗸𝘀𝘃𝗼𝗹𝘁𝗿𝗲𝗸𝗸𝗶𝗻𝗴 𝗹𝗶𝗴𝘁 𝗶𝗻𝘀𝘁𝗲𝗺𝗺𝗲𝗻 𝗼𝗺 𝗵𝗲𝘁 𝗸𝘄𝗶𝗷𝘁 𝘁𝗲 𝘀𝗰𝗵𝗲𝗹𝗱𝗲𝗻.”(Soerat al-Baqarah: 237)
“𝗘𝗻 𝘀𝘁𝗲𝗹 𝗱𝗲 𝘄𝗲𝘇𝗲𝗻 𝗼𝗽 𝗱𝗲 𝗽𝗿𝗼𝗲𝗳, 𝘁𝗼𝘁𝗱𝗮𝘁 𝘇𝗶𝗷 𝗵𝘂𝘄𝗲𝗹𝗶𝗷𝗸𝘀𝗴𝗲𝗿𝗲𝗲𝗱 𝘇𝗶𝗷𝗻. 𝗔𝗹𝘀 𝗷𝘂𝗹𝗹𝗶𝗲 𝗰𝗼𝗻𝘀𝘁𝗮𝘁𝗲𝗿𝗲𝗻 𝗱𝗮𝘁 𝘇𝗶𝗷 𝗯𝗲𝘀𝗰𝗵𝗶𝗸𝗸𝗲𝗻 𝗼𝘃𝗲𝗿 𝗲𝗲𝗻 𝗴𝗼𝗲𝗱 𝗯𝗲𝗼𝗼𝗿𝗱𝗲𝗹𝗶𝗻𝗴𝘀𝘃𝗲𝗿𝗺𝗼𝗴𝗲𝗻, 𝗼𝘃𝗲𝗿𝗵𝗮𝗻𝗱𝗶𝗴 𝗵𝗲𝗻 𝗱𝗮𝗻 𝗵𝘂𝗻 𝗯𝗲𝘇𝗶𝘁𝘁𝗶𝗻𝗴𝗲𝗻.”(Soerat an-Nisaa’: 6)
Ook dit vers duidt erop dat wanneer een weesmeisje de volwassenheid bereikt, zij in de gelegenheid moet worden gesteld om haar bezit naar eigen inzicht te beheren. Verder lezen wij in de Soennah van de Profeet (vrede zij met hem) dat de vrouwen in zijn tijd aan liefdadigheid deden en van hun bezit uitgaven zonder daarbij toestemming van iemand te hoeven vragen.
Mensen die anders beweren en van de vrouw eisen dat ze eerst toestemming aan haar man moet vragen, beroepen zich op de volgende overlevering: “Het is niet toegestaan voor een vrouw om iets van haar bezit (aan iemand) te schenken zonder toestemming van haar echtgenoot.” (Aboe Daawoed)
Geleerden zoals imam ash-Shaafiʿie hebben over deze overlevering gezegd dat het zwak is, en dus niet teruggevoerd kan worden naar de Profeet (vrede zij met hem).
“Deze overlevering is in strijd met de correcte overleveringen waaruit blijkt dat een volwassen vrouw onbelemmerd haar vermogen mag beheren (zonder van iemand toestemming te hoeven krijgen). Denk hierbij aan de overleveringen van Djaabir en Ibn ʿAbbaas (moge Allah weltevreden met hen zijn) waarin vermeld wordt dat de vrouwen op de dag van al-ʿIed ruimhartig van hun sieraden uitgaven zonder toestemming aan hun echtgenoten te vragen. Ook kocht Maymoenah (de vrouw van de Profeet) een slavin vrij zonder de Profeet eerst hierover in te lichten.”
En al zouden wij een overlevering vinden die wel correct is maar voor meerdere interpretaties vatbaar is, dan dient deze uitgelegd te worden in het licht van eenduidige teksten van de Koran en de Soennah. Door bijvoorbeeld te zeggen dat het hier niet om een verplichting gaat, maar een vrijblijvend iets en een gebaar van goedheid. Echter zeggen de Maalikiyah en Hanaabilah dat de echtgenoot zijn vrouw mag tegenhouden als zij meer dan 1/3 van haar bezit wilt weggeven.
𝗗𝘂𝘀 𝘀𝗮𝗺𝗲𝗻𝗴𝗲𝘃𝗮𝘁 𝗸𝘂𝗻𝗻𝗲𝗻 𝘄𝗶𝗷 𝘇𝗲𝗴𝗴𝗲𝗻 𝗱𝗮𝘁 𝗱𝗲 𝘃𝗿𝗼𝘂𝘄 𝘃𝗿𝗶𝗷 𝗶𝘀 𝗶𝗻 𝗵𝗲𝘁 𝗯𝗲𝗵𝗲𝗿𝗲𝗻 𝘃𝗮𝗻 𝗵𝗮𝗮𝗿 𝗯𝗲𝘇𝗶𝘁. 𝗭𝗲 𝗸𝗮𝗻 𝗵𝗲𝘁 𝗴𝗲𝗯𝗿𝘂𝗶𝗸𝗲𝗻 𝘇𝗼𝗮𝗹𝘀 𝘇𝗲 𝘄𝗶𝗹𝘁 𝗲𝗻 𝗯𝗲𝗵𝗼𝗲𝗳𝘁 𝗵𝗶𝗲𝗿𝘃𝗼𝗼𝗿 𝗴𝗲𝗲𝗻 𝘁𝗼𝗲𝘀𝘁𝗲𝗺𝗺𝗶𝗻𝗴 𝘃𝗮𝗻 𝗵𝗮𝗮𝗿 𝗲𝗰𝗵𝘁𝗴𝗲𝗻𝗼𝗼𝘁. 𝗛𝗲𝘁 𝗶𝘀 𝗴𝗼𝗲𝗱 𝗮𝗹𝘀 𝗱𝗲 𝘃𝗿𝗼𝘂𝘄 𝗵𝗮𝗮𝗿 𝗺𝗮𝗻 𝗶𝗻𝗹𝗶𝗰𝗵𝘁, 𝗺𝗮𝗮𝗿 𝘇𝗲 𝗶𝘀 𝘁𝗼𝘁 𝗻𝗶𝗲𝘁𝘀 𝘃𝗲𝗿𝗽𝗹𝗶𝗰𝗵𝘁.
En Allah weet het het best.
Sheikh Ilyas el Yousfi